تلخی دهان از چیست؟ (علل اصلی + راه‌های درمان آن)

یکی دیگر از مشکلات رایج دهان و دندان تلخی دهان است که تقریبا خطر جدی در پی ندارد اما سبب تغییر مزه دهان هنگام غذا خوردن و ایجاد مشکلات به این شکل است. این حالت برای افراد ناخوشایند است و باعث کاهش اشتها می‌شود. در این مقاله درباره تلخ بودن دهان، دلایل و راه درمان آن بحث خواهیم کرد.

در ادامه این مقاله در مورد عناوین زیر توضیحاتی ارائه می دهیم:

علایم تلخی دهان

 هرچند تغییر مزه دهان خطرات جدی را به دنبال ندارد اما وجود برخی از نشانه‌ها آزار دهنده هستند و یا در رژیم غذایی افراد اختلال ایجاد می‌کند. از علائم این مشکل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تلخ شدن دهان
• احساس طعمی همانند مزه فلز
• احساس طعم شوری
• بوی بد دهان

علل تلخی دهان

تلخ و بد مزه شدن دهان عارضه ای است که بر اثر عوامل متخلف ایجاد می‌شود و سبب آسیب به جوانه‌های چشایی، تغییر مزه دهان می‌شود. عوامل زیر در ایجاد این مشکل تاثیر مستقیم دارند:

بیماری دهان و دندان

یکی از دلایل این عارضه وجود بیماری دهان و دندان است. بهداشت ضعیف دهان و دندان باعث افزایش احتمال عفونت و بروز بیماری‌های لثه و دندان می‌شود، وجود این مشکلات نیز به نوبه خود باعث ایجاد طعم تلخ می‌شود.

رفلاکس معده

از دیگر دلایل تلخ شدن دهان، برگشت اسید معده به مری است که می‌تواند موجب سوزش سردل یا رفلاکس معده شود.

دریچه اتصال بین مری و معده به طور معمول باید بسته باشد تا اسید نتواند از معده خارج شود. اما زمانی که این دریچه ضعیف شده یا آسیب ببیند، اسید‌ها خارج شده و موجب یک احساس سوزش در معده و قفسه سینه می‌شوند، در نهایت تلخ شدن دهان را به دنبال دارد.

خشکی دهان

خشکی دهان به علت بی آب شدن بدن یا آسیب غدد بزاق،  دلیل دیگری است که باعث ایجاد طعم فلزی و تلخ در دهان می‌شود.

سندرم سوزش دهان

این سندرم همراه با حس مداوم سوزش در لب‌ها، زبان یا جای دیگری در دهان است که در برخی موارد نیز باعث تلخی دهان می‌شود.

آفت یا برفک دهان

برفک دهان یک بیماری عفونی است. برفک دهان به علت عفونت مخمر در دهان، اغلب با لکه های سفید در زبان، دهان یا گلو همراه است. در اغلب مواقع می‌تواند طعم تلخ یا ناخوشایندی ایجاد کند و تا زمان درمان عفونت باقی بماند.

بارداری

یکی از علائم شایع در چند ماه اول بارداری تغییر در طعم و بد مزه شدن دهان بدون خوردن و یا نوشیدن چیزی است. این اتفاق ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی باشد.

مصرف برخی از داروها

مصرف برخی از داروها در ایجاد تلخی تاثیر گذار است. آنتی‌بیوتیک، داروهای قلب، داروهای شیمی‌درمانی، برخی داروهای نورولوژیک، داروهای روان‌گردان از جمله این داروها هستند، هر کدام با تاثیری که روی گیرندهای چشایی دارند سبب اختلال در عملکردشان می‌شوند.

مصرف مکمل‌های ویتامینی

روی، مس، آهن و کروم موجود در  مکمل‌های ویتامینی می‌تواند در بعضی از افراد باعث ایجاد مزه تلخ در دهان شود.

عفونت‌های تنفسی

عفونت در دستگاه تنفسی هم عامل دیگر تلخ شدن دهان است. مواد تولید شده توسط باکتری‌ها در بیماری‌های سرماخوردگی، لوزه و سینوزیت دلیل به وجود آمدن این مزه تلخ است.

آسیب عصبی

پرزهای چشایی به طور مستقیم با اعصاب مغز در ارتباط هستند. آسیب به اعصاب مغز می‌تواند منجر به تغییر در نحوه درک مزه‌ها و حتی ایجاد مزه تلخ شود.

درمان تلخی دهان

خوشبختانه درمان‌های زیادی برای رفع این مشکل وجود دارد در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد:

مصرف دارو

پزشک می تواند با معاینه و بررسی سوابق بیمار علت ایجاد طعم تلخ در دهان را پیدا کرده و بر اساس آن داروی مورد نظر برای را بیمار تجویز کند. مثلا اگر علت رفلاکس معده باشد باید داروی مربوط به درمان رفلاکس را تجویز کند، یا اگر بر اثر عفونت دهان باشد باید دارویی را تجویز کند که عفونت را بر طرف کند.

درمانهای خانگی

• زردچوبه حاوی کورکومین است. کورکومین یک عامل آنتی‌باکتریال قوی است که تمام باکتری‌های بد دهان را از بین می‌برد و تلخی را برطرف می‌کند.
• چای سبز روشی برای  از بین بردن عفونت‌های دهانی است. این درمان علاوه بر بهبود سلامت دهان و دندان، می‌تواند به از بین‌ بردن طعم بد و بوی بد دهان هم کمک کند.
• روغن نارگیل طعم تلخ را از بین می‌برد و برای حفظ تعادل و پایداری اسید دهان بسیار مفید است.
• هیدروژن پراکسید یک عامل ضد باکتری قوی است. باکتری موجود در داخل دهان را به راحتی از بین می‌برد.
• مرکبات مانند نارنج و لیمو حاوی ویتامین C و اسید است که به سطح pH دهان کمک می‌کند، برای رفع طعم تلخ دهان باید دهان را آب مرکبات شستشو داد.
• برای اینکه از تجمع باکتری در بین دندان‌ها جلوگیری شود ، باید مسواک زدن را جدی گرفت، رعایت بهداشت دهان در درمان مزه بد دهان تاثیر فراوانی دارد.
• غرغره آب و نمک یا غرغره آب و زاج سفید می‌تواند راهکار بسیار موثری برای درمان عفونت و رفع طعم تلخ باشد.
• مسواک زدن با جوش شیرین گزینه مناسبی است. بعد از آن باید دندان‌ها را با آن پاکسازی کرد و سپس دهان را آب کشید.

پیشگیری

• رعایت بهداشت دهان و دندان در اولیت قرار دارد.
• قرص نعناع و خوشبو کننده دهان بجوید تا از بروز طعم تلخی جلوگیری کند.
• با نوشیدن آب سطح اسید معده کاهش می‌یاید و از رفلاکس معده و ایجاد طعم تلخ پیشگیری می‌شود.
• مصرف دارچین نیز تاثیر گذار است.
• از مصرف غذاهای تند و چرب خودداری شود.

سخن آخر

تلخی تجربه ناخوشایندی برای افراد است، اما با این حال به راحتی قابل درمان است. توصیه می‌شود برای درمان آن حتما به پزشک مراجعه شود تا علت آن به درستی تشخیص داده شود، و بر اساس آن درمان لازم تجویز شود. هر چند روش‌های خانگی هم بی خطر هستند ولی باید با مشورت پزشک از این روش‌ها استفاده شود.

منبع: ویکی دندان