شکستن دندان یکی از مشکلات رایج دندانی است که می تواند باعث درد، ناراحتی و به خطر افتادن سلامت دهان و دندان شود. شکستگی دندان زمانی اتفاق می افتد که دندان بر اثر عوامل مختلف ترک خورده، بریده شده و یا شکسته شود. در این مقاله به بررسی علت شکستن دندان، انواع مختلف شکستگی ها، علائم رایج، گزینه های درمانی موجود و اقدامات پیشگیرانه برای حفظ سلامت دندان می پردازیم.
در ادامه این مقاله در مورد عناوین زیر توضیحاتی ارائه می دهیم:
دلایل مختلفی در شکستن دندان نقش دارند که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:
تصادفات، زمین خوردن یا آسیب های ورزشی، ضربه مستقیم به دهان می تواند باعث شکستن یا ترک خوردن ساختار دندان شود.
جویدن اجسام سخت مانند یخ، خودکار یا شکستن پوسته آجیل می تواند نیروی زیادی بر دندان ها وارد کند و منجر به شکستگی آن شود.
فشردن دندان ها بر روی هم که به عنوان دندان قروچه شناخته می شود، می تواند به مرور زمان ساختار دندان را ضعیف کرده و آن را مستعد شکستگی کند.
پوسیدگی شدید دندان ساختار دندان را ضعیف و آن را مستعد شکستگی می کند.
با افزایش سن، دندان های ما به طور طبیعی شکننده تر و مستعد شکستگی می شوند. علاوه بر این، دندان هایی که قبلاً تحت درمان های دندانپزشکی قرار گرفتهاند، مانند پر کردن یا کانال های ریشه، ممکن است بیشتر در معرض خطر شکستگی باشند.
شکستگی را می توان بر اساس وسعت و محل شکستگی به انواع مختلفی طبقه بندی کرد که شامل موارد زیر است:
ترک های سطحی که فقط لایه خارجی مینای دندان را تحت تأثیر قرار میدهند و اغلب به صورت خطوط ریز روی سطح دندان ظاهر میشوند. خطوط خراش معمولاً باعث درد نمی شوند یا نیاز به درمان دارند.
زمانی اتفاق میافتد که تکه کوچکی از سطح جویدنی دندان جدا شود. این نوع شکستگی اغلب باعث درد نمی شود اما ممکن است بر عملکرد دندان تاثیر بگذارد.
دندان ترک خورده به شکستگی گفته می شود که فراتر از مینای دندان تا عاج یا پالپ دندان گسترش می یابد. دندان های ترک خورده می توانند باعث درد، حساسیت و ناراحتی شوند.
دندان شکاف شکل شدیدتری از دندان ترک خورده است که در آن دندان به بخش های مجزا تقسیم می شود. در این نوع شکستگی ممکن است نیاز به کشیدن دندان باشد.
این نوع شکستگی به صورت عمودی در امتداد ریشه دندان رخ می دهد. شکستگی های عمودی ریشه اغلب باعث درد موضعی می شوند و ممکن است نیاز به کشیدن داشته باشند.
در هنگام شکستگی علائم زیر رایج هستند:
نوع درمان مناسب برای شکستگی در دندانها به وسعت و محل شکستگی بستگی دارد، در ادامه به معرفی درمان دندانهای شکسته می پردازیم:
شکستگیهای جزئی یا برادهها را اغلب میتوان با استفاده از باندینگ دندانی ترمیم کرد، جایی که یک ماده رزین همرنگ دندان اعمال میشود و شکل میگیرد تا ظاهر دندان را بهبود بخشد.
برای شکستگی های گسترده تر، ممکن است تاج یا روکش دندان توصیه شود. روکش کل دندان را می پوشاند و از آن محافظت می کند و به بازیابی شکل و عملکرد دندان کمک می کند.
اگر شکستگی به پالپ دندان گسترش یابد، احتمالا درمان ریشه برای برداشتن بافت عفونی یا آسیب دیده ضروری باشد. به دنبال آن بهتر است از روکش دندان برای تقویت دندان درمان شده استفاده شود.
در مواردی که دندان به شدت شکسته شده یا قابل ترمیم نباشد، کشیدن آن تنها گزینه مناسب است. سپس دندان کشیده شده را می توان با ایمپلنت یا بریج دندان جایگزین کرد.
اگرچه شکستگی، ممکن است که به طور غیر منتظره رخ دهد، اما اقدامات پیشگیرانه ای وجود دارد که می توانید خطر شکستن را به حداقل برساند، رعایت اقدامات زیر در جلوگیری از شکستگی نقش دارند:
اگر فرد ورزش میکند یا در فعالیتهایی شرکت می کند که با خطر آسیب های دندانی همراه هستند، بهتر است از محافظ دندان استفاده کند. استفاده از محافظ دهان، میتواند از دندان در برابر شکستگی محافظت کند.
برای پیشگیری از شکستن دندان، باید از گاز گرفتن یا جویدن اجسام سخت مانند یخ، خودکار یا آبنبات های سفت که می توانند نیروی زیادی بر روی دندان ها وارد کنند، خودداری کرد.
رعایت بهداشت دهان و دندان مانند مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و معاینات معمول دندانپزشکی به جلوگیری از پوسیدگی دندان و حفظ استحکام ساختار دندان کمک می کند.
اگر فرد دندانهای خود را به هم فشار میدهد، باید برای درمان آن به دندانپزشک مراجعه کرد. استفاده از محافظ شب می تواند به محافظت از دندان در برابر نیروی بیش از حد کمک کند.
برای محافظت از دندان در برابر شکستگی، باید مصرف غذاهای اسیدی و شیرین که می توانند مینای دندان را ضعیف کند، محدود کرد.